Η προγονολαγνεία που επικρατεί στους νεοέλληνες για την αρχαιότητα είναι πολύ συχνά αιτία για κωμικές – ή και όχι τόσο κωμικές – αντιδικίες σχετικά με την ιστορία, την κοινωνία και εν γένει τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Θερμοί υποστηρικτές της αρχαίας ανωτερότητας, οι νεοέλληνες δύσκολα ακούν κακή ή έστω επικριτική κουβέντα για την αρχαία Ελλάδα. Έτσι, ζητήματα όπως η ομοφυλοφιλία έχουν μοιραία οδηγήσει παλιότερα σε υπερβολές τύπου «η ομοφυλοφιλία των Ελλήνων είναι ένας μύθος», αλλά και τύπου «ο μέσος αρχαίος Έλλήνας άνδρας ήταν ομοφυλόφιλος».
Θέλοντας να μάθει κανείς τα πιο χτυπητά στοιχεία των Ελλήνων, δεν έχει παρά ν’ ανέβει μαζί τους σ’ ένα πλοίο. Αν πρέπει κανείς να ξεχωρίσει ένα-δύο χαρακτηριστικά του λαού μας, αυτά είναι η αγάπη για τη θάλασσα και την περιπέτεια. Όντας θαλασσινός λαός, οι Έλληνες έζησαν από και με τη θάλασσα, φτάνοντας στα πέρατα του κόσμου κι ανακαλύπτοντας τα μυστήριά του. Ίσως το πιο εύγλωττο παράδειγμα αυτής της σχέσης είναι ο αποικισμός της Μαύρης Θάλασσας και η μετατροπή της από Άξενο Πόντο σε ελληνική λίμνη.
Αρκετά συχνά, όταν μελετά κανείς τον υπόκοσμο μιας άλλης εποχής, τείνει να του δώσει μια ποιητική, ρομαντική, ακόμη και ηρωική νότα. Δημιουργεί έτσι για τους μη ευνοημένους της ιστορίας μια λαμπερή εικόνα, που τις περισσότερες φορές δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ένα κλασσικό παράδειγμα είναι οι εταίρες στην αρχαία Ελλάδα, των οποίων η ζωή ήταν πολύπλευρη, αλλά όχι πάντα τόσο λαμπερή∙ μ’ αυτές θ’ ασχοληθούμε στο σημερινό κείμενο.
Όταν ακούει σήμερα κανείς τη φράση «αρχαίο συμπόσιο», οι πρώτες εικόνες που του έρχονται στο μυαλό είναι από άντρες που πίνουν αμέτρητο κρασί κι οργιάζουν με γυναίκες και όχι μόνο. Δεν είναι ν’ απορούμε. Στο συλλογικό υποσυνείδητο έχουν εντυπωθεί οι υπερβολές της ρωμαϊκής παρακμής, όπου μισοπάλαβοι αυτοκράτορες όπως ο Νέρωνας κι ο Καλιγούλας έδιναν κάθε μέρα στη λέξη όργιο νέο περιεχόμενο. Το συμπόσιο, όμως, ως ένας ξεχωριστός θεσμός της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας, είχε τελείως διαφορετικό περιεχόμενο και σκοπό. Αυτό θα προσπαθήσουμε ν’ ανακαλύψουμε με το σημερινό μας κείμενο.
Οι "λαβύρινθοι της ιστορίας" είναι μια ιδέα δύο ανθρώπων, του Γιάννη Δρίτσουλα και του Γρηγόρη Σκάνδαλου. Είμαστε δύο άνθρωποι με μεγάλη αγάπη για την ιστορία και μεγάλο ενδιαφέρον για τις διεθνείς σχέσεις και τις εσωτερικές καταστάσεις των κρατών διαχρονικά. Αυτή είναι μια ερασιτεχνική προσπάθεια να διοχετεύσουμε τον ερευνητικό μας οίστρο πάνω σε κάθε ιστορικό αντικείμενο.
Recent comments