Έγκλημα και τιμωρία: η εσχάτη των ποινών στην αρχαία Ελλάδα

Στο φίλο μου, έγκριτο ποινικολόγο Αθανάσιο Αναγνωστόπουλο

Δέκα πετράδια του στέμματος: Τα χαμένα έργα – στόχοι των αρχαιολόγων Μέρος B

Η δίψα για θησαυρούς κάθε είδους κινητοποίησε ανά τους αιώνες πάμπολλους τρελούς, που έψαξαν οπουδήποτε: στα βάθη των ωκεανών, σε σπηλιές και κορυφές βουνών, σε δάση, στα έγκατα της γης, σε χαλάσματα και σε κρύπτες. Μια ιδιαίτερη μερίδα αυτών των τρελών ξοδεύει ολόκληρες ζωές σε αρχεία και βιβλιοθήκες, αναζητώντας αρχαία έργα. Παλιές βιβλιοθήκες και αρχεία με χειρόγραφα, παπύρους και περγαμηνές είναι γι’ αυτούς ό,τι η σπηλιά των 40 κλεφτών για τον Αλημπαμπά. Είναι μια εξαιρετικά κουραστική εργασία, αλλά κάποιες φορές αποδίδει εκπληκτικούς καρπούς.

Δέκα πετράδια του στέμματος: Τα χαμένα έργα – στόχοι των αρχαιολόγων Μέρος Α

Η ανάγνωση υπήρξε διαχρονικά μια από τις μεγαλύτερες απολαύσεις της ανθρωπότητας. Άλλοτε για να λύσουν ένα πρόβλημα, άλλοτε για να μάθουν κάτι νέο, άλλοτε για την απλή ευχαρίστηση του να αφεθούν σε μια ιστορία, οι άνθρωποι βυθίζονται λιγότερο ή περισσότερο στα βιβλία. Για το δυτικό πολιτισμό ορισμένα αρχαιοελληνικά βιβλία είναι τα θεμέλια όπου στήριξε την ουσία του: τα έπη του Ομήρου, οι τραγωδίες των τριών κλασικών, η ιστορία του Ηρόδοτου και του Θουκυδίδη, οι πραγματείες του Αριστοτέλη.

Τα πέντε μεγαλύτερα μυστήρια της ελληνικής αρχαιολογίας

Μία από τις πιο διαχρονικές υπερβολές των νεοελλήνων είναι το μέγεθος της περηφάνειας τους για το ένδοξο αρχαίο παρελθόν τους. Η προγονολατρεία στην Ελλάδα είναι επιστήμη, επάγγελμα και νοοτροπία. Αλοίμονο στον ξένο που θα τολμήσει ν’ αμφισβητήσει την ιστορία μας, την πολεμική αρετή, την επιστημονική πρωτοπορία και την καλλιτεχνική τελειότητα των προγόνων.

Οι αποφάσεις που κρίνουν τον ηγέτη: Η ζωή του Χαράλαμπου Κατσιμήτρου

Στο φίλο μου, ιστορικό και αθεράπευτο βάζελο Βαγγέλη Μαστορόπουλο

Μάθε παιδί μου γράμματα: η εκπαίδευση στην αρχαία Ελλάδα

Υπάρχει μια αγωνία που διατρέχει όλα τα μήκη και πλάτη της γης και χτυπά τους γονείς, ιδίως στις αρχές Σεπτεμβρίου, αλλά και γενικά μέχρι να δουν τα παιδιά τους να μεγαλώσουν: είναι η αγωνία να τα δουν να μορφώνονται. Το συναίσθημα είναι ανίκητο, γιατί είναι αρχέγονο: ανέκαθεν οι ενήλικοι αγωνιούσαν να μεταδώσουν τις εμπειρίες και τις γνώσεις τους στους ανήλικους ώστε οι τελευταίοι να μπορούν ν’ ανταπεξέλθουν στις αντιξοότητες της ζωής.

Έρωτας και επανάσταση στην αρχαία Σπάρτη: Κλεομένης και Αγιάτιδα

Ζώντας σε μια ανταγωνιστική εποχή, με ξέφρενη ταχύτητα και απέχθεια στις λεπτομέρειες, έχουμε συνηθίσει να επικεντρώνουμε την προσοχή μας στις επιτυχίες. Θυμόμαστε μόνο τα πρόσωπα που δικαίωσε η ιστορία, ενώ για τους άλλους, που είχαν την ανικανότητα ή την ατυχία να επικρατήσουν, παρά τις όποιες προσπάθειές τους, δείχνουμε άγνοια, αδιαφορία ή – το πολύ – οίκτο. Πάρτε για παράδειγμα την αρχαία Σπάρτη.

Η γη των οιωνών: το μαντείο της Δωδώνης

Η πεποίθηση ότι ο Θεός ή οι θεοί στέλνουν σημάδια που εξηγούν το μέλλον είναι αρχέγονη. Ήδη από την εποχή των σπηλαίων, ο άνθρωπος έψαχνε στα παράξενα πράγματα που συνέβαιναν γύρω του μηνύματα για το μέλλον του. Με την οργάνωση της θρησκευτικής λατρείας, η ερμηνεία των σημαδιών αυτών απέκτησε σημαντική θέση στα αρχαία δόγματα. Πολλές αρχαίες θρησκείες βάσισαν την αρχή τους στη θεϊκή επιφάνεια• η αρχαία ελληνική θρησκεία δεν είναι εξαίρεση.

Πήγα σε μάντισσες και σε προφήτες: το μαντείο των Δελφών

Η ανάγκη για πρόγνωση του μέλλοντος είναι μια ανθρώπινη ανάγκη τόσο αρχέγονη όσο και ο ανθρώπινος πολιτισμός. Ο φόβος για ό,τι επιφυλάσσει το μέλλον και η επιθυμία να ελεγχθεί ώθησε πολλούς ανθρώπους ως και σήμερα να καταφύγουν σε κάθε λογής ειδικούς και αγύρτες για να ξορκίσουν το κακό. Παρόλη την πρόοδο της επιστήμης, η ελπίδα για πρόγνωση δεν εγκατέλειψε ακόμη και τους εξυπνότερους και ισχυρότερους ανθρώπους. Στην αρχαιότητα η μαντική ικανότητα θεωρείτο θεϊκό δώρο και οι μάντεις προμομιούχοι. Σταδιακά, άρχισαν να λειτουργούν μαντεία σε ιερές περιοχές, αφιερωμένες στους θεούς.

Το μαγικό βουνό: θεοί και ήρωες στον Ελικώνα

Με τις Ελικωνιάδες Μούσες ας αρχίσουμε το τραγούδι·
που κατοικούν τον Ελικώνα, όρος μέγα κι ιερό,
και χορεύουν γύρω από μενεξεδένια κρήνη με πόδια ανάλαφρα,
στον βωμό του παντοδύναμου γιου του Κρόνου
κι αφού λούσουν το τρυφερό κορμί τους στα νερά του Περμησσού
και της Ιπποκρήνης ή του θεϊκού Ολμειού
στου Ελικώνα τις απάτητες κορφές στήνουν χορούς
όμορφους, χαριτωμένους, τον ρυθμό κρατώντας με τα πόδια τους*.

Pages

Subscribe to Οι λαβύρινθοι της Ιστορίας RSS