Η στρατηγική ενός κράτους στην αντιμετώπιση κρίσεων: το παράδειγμα της αρχαίας Σπάρτης

Η Ανατολική Μεσόγειος είναι ένας χώρος, που ταλανίζεται από συγκρούσεις που επηρεάζουν όχι μόνο τα κράτη της περιοχής, αλλά και όσα άλλα έλκουν συμφέροντα από εκεί. Όταν ένα κράτος ανήκει σ’ ένα τέτοιο, διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, οφείλει ν’ αναπτύξει σειρά από συντονισμένες ενέργειες ώστε ν’ αντιμετωπίζει τις προκλήσεις κάθε εποχής με επιτυχία. Με άλλα λόγια, πρέπει να διαθέτει μόνιμη στρατηγική. Αν ψάξει κανείς κράτος που κατόρθωσε να πρωτοστατεί στα διεθνή πράγματα για αιώνες, δρώντας πάντοτε με στρατηγική, δεν υπάρχει άλλο καλύτερο από τη Σπάρτη.

Οι πρώτοι Έλληνες στη Λιβύη: ιστορία και αρχαιολογικά ευρήματα

Αν κοιτάξει κανείς το χάρτη της Μεσογείου, οι ακτές της Αφρικής φαντάζουν οι πιο αφιλόξενες και η ενδοχώρα της ένα μέρος μυστήριο και πάντως επικίνδυνο∙ εκτός από εσάς που σας έλκουν τα εξωτικά μέρη, οι υπόλοιποι δεν θα πηγαίνατε ποτέ εκεί. Κι όμως, δεν ήταν πάντα έτσι. Οι Έλληνες γνώριζαν τα παράλια της βόρειας Αφρικής από τη μυκηναϊκή περίοδο, όταν τα πλοία των Μυκηναίων κυριαρχούσαν στη Μεσόγειο κι οι Φοίνικες δεν είχαν ακόμη εμφανισθεί. Αργότερα, τον 7ο αιώνα π.Χ.

Οι διαχρονικές αξίες της Οδύσσειας

«Όλοι εμείς οι εγγράμματοι του δυτικού κόσμου είμαστε γιοι και κόρες του Ομήρου». Αυτά ήταν τα λόγια του κορυφαίου κριτικού λογοτεχνίας Harold Bloom (+2019), για να περιγράψει την χωρίς αντίπαλο επίδραση του ομηρικού έργου στη δυτική λογοτεχνία. Τα ομηρικά έπη θεωρούνται το ορόσημο για την παγκόσμια είσοδο στον κόσμο της εγγραμματοσύνης και τη βίαιη αποκοπή από την προφορικότητα.

Σκάνδαλα και φοροδιαφυγή στην αρχαία Αθήνα

Όσοι μέμφονται τη σημερινή κατάσταση του ελληνικού κράτους και το ήθος των κατοίκων του, συχνά απεραντολογούν για την ευημερία της κλασσικής Αθήνας, όπου το δημοκρατικό καθεστώς ήταν αγνότερο και αποτελεσματικό, με θεσμούς που λειτουργούσαν σαν καλολαδωμένη μηχανή και ενεργούς πολίτες που ενδιαφέρονταν για τα κοινά και έδιναν και τη ζωή τους, αν χρειαζόταν, για την πόλη τους.

Όταν οι Έλληνες ανέκτησαν τη Μακεδονία: ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος

Παρατηρώντας κανείς τη διεθνή επικαιρότητα, δεν χρειάζεται να είναι ειδικός για ν’ αντιληφθεί ότι οι σχέσεις μεταξύ των κρατών είναι ένα πολύπλοκο και πολυεπίπεδο παιχνίδι ισορροπιών με αλληλεπιδράσεις πολλών και άνισων μεταξύ τους παραγόντων. Για ν’ ανταποκριθεί ένα σύγχρονο κράτος στις προκλήσεις του καιρού του θα πρέπει να διαθέτει πλειάδα εφοδίων που να του επιτρέπουν να διαμορφώνει όσο μπορεί αυτοδύναμη πολιτική στα διεθνή πράγματα κι έτσι να επιτυγχάνει τους στόχους του. Δύο απαραίτητα χαρακτηριστικά είναι ο αξιόμαχος στρατός και η εύστροφη πολιτική ηγεσία.

Η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων Μέρος Γ: Τα συμπόσια

Όταν ακούει σήμερα κανείς τη φράση «αρχαίο συμπόσιο», οι πρώτες εικόνες που του έρχονται στο μυαλό είναι από άντρες που πίνουν αμέτρητο κρασί κι οργιάζουν με γυναίκες και όχι μόνο. Δεν είναι ν’ απορούμε. Στο συλλογικό υποσυνείδητο έχουν εντυπωθεί οι υπερβολές της ρωμαϊκής παρακμής, όπου μισοπάλαβοι αυτοκράτορες όπως ο Νέρωνας κι ο Καλιγούλας έδιναν κάθε μέρα στη λέξη όργιο νέο περιεχόμενο. Το συμπόσιο, όμως, ως ένας ξεχωριστός θεσμός της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας, είχε τελείως διαφορετικό περιεχόμενο και σκοπό. Αυτό θα προσπαθήσουμε ν’ ανακαλύψουμε με το σημερινό μας κείμενο.

Η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων Μέρος Β: τα ποτά

Μία αφρικανική παροιμία λέει: «το νερό είναι το μόνο ποτό του σοφού ανθρώπου». Αυτή είναι σίγουρα μια καλή συμβουλή για εγκράτεια, μα η περιέργεια, η φαντασία και η εφευρετικότητα του ανθρώπου δημιούργησαν ευτυχώς αμέτρητα είδη ποτών προς κατανάλωση, άλλοτε για λόγους υγείας άλλοτε για απόλαυση κι έτσι δεν αρκούμαστε στο νερό. Κι αν σήμερα τα περισσότερα ποτά – αλκοολούχα ή μη – έχουν γίνει κτήμα του παγκόσμιου πολιτισμού, η διαδρομή ορισμένων από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας αξίζουν την προσοχή μας.

Η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων Μέρος Α: τα φαγητά

Φανταστείτε ότι πρέπει να ταξιδέψετε πολύ μακρυά από τον τόπο σας, σε ανθρώπους παντελώς άγνωστους σε σας, με σκοπό να τους μελετήσετε όσο γίνεται καλύτερα σε ελάχιστο χρόνο. Ποια μέθοδο θ’ ακολουθήσετε; Ίσως ο ασφαλέστερος και αποτελεσματικότερος τρόπος είναι να παρατηρήσετε τις διατροφικές τους συνήθειες. Κι αυτό, γιατί η διατροφή ενός ατόμου κι ενός λαού κρύβει τα πιο πλούσια στοιχεία για το χαρακτήρα του, για την ιστορία του, για τη διαδρομή του. Στο σημερινό κείμενο θα ξεκινήσουμε ένα ταξίδι στο μαγικό κόσμο της αρχαίας ελληνικής γαστρονομίας.

Pages

Subscribe to Οι λαβύρινθοι της Ιστορίας  RSS